عفو در معني واقعي و اسلامي آن
گذشته از حق شخصي، در جايي است كه منجر به جسارت دشمن نشود. اين عفو و گذشت،
سرلوحۀ زندگي اميرالمؤمنين(ع) است. سفارشات علي(ع) دربارۀ اِبْنِ مُلْجَم قابل
انكار نيست. [1] داستان آن زن كه مشك آب به
دوشش بود و به اميرالمؤمنين دشنام ميگفت و امير از زن دلجويي فرمود، معروف
است. [2]
قضيۀ تصرف مجراي آب توسط لشكر
معاويه كه براي نرسيدن آب به سپاهيان علي(ع) انجام شد و باز پس گرفتن آب توسط
علي(ع) و آزاد گذاشتن آب براي لشكر معاويه، امري مسجل است[3]. به گفتۀ جرداق، علي
رح ميكند، و هر كه را كه از او رحم بطلبد، عفو ميكند؛ اگر چه آن شخص عمر و عاص
باشد كه هنگام جنگ لباس را پس زد و عريان شد و علي(ع) او را عفو كرد. [4]